Przydomowa oczyszczalnia ścieków biologiczna - zasada działania

Przydomowe biologiczne oczyszczalnie ścieków są ekologicznym, ekonomicznym i wygodnym rozwiązaniem dla gmin, gdzie dominuje rozproszona zabudowa i nie ma możliwości podłączenia się do kanalizacji. Nic więc dziwnego, że popularność tego rodzaju oczyszczalni ciągle rośnie. Dodatkowo inwestorów zachęca niemal bezobsługowa praca i wieloletnia eksploatacja, która pociąga za sobą koszty około 200-400 zł rocznie. Aby jednak cieszyć się dobrodziejstwem biologicznych oczyszczalni ścieków, należy je prawidłowo eksploatować, do czego niezbędne jest poznanie procesu oczyszczania ścieków.

Dla większości inwestorów oczywiste jest, że za rozkład zanieczyszczeń obecnych w ściekach odpowiadają mikroorganizmy. Jednak na wstępie warto wyjaśnić w jakiej formie one występują i skąd biorą się różne technologie oczyszczania ścieków. W przydomowych biologicznych oczyszczalniach ścieków wyróżnia się trzy podstawowe technologie procesu oczyszczania ścieków:

– osad czynny,

– złoże biologiczne,

– hybrydowe oczyszczalnie pracujące w połączonej technologii osadu czynnego i złoża biologicznego.

Jak wygląda proces oczyszczania ścieków w poszczególnych typach oczyszczalni

• W technologii osadu czynnego zazwyczaj wyróżniamy trzy komory: osadnik wstępny, komora z osadem czynnym oraz osadnik wtórny. Ścieki w pierwszej kolejności trafiają do osadnika wstępnego gdzie są podczyszczane z części mechanicznych/stałych. Następnie podczyszczone ścieki są przepompowywane do komory osadu czynnego, gdzie mikroorganizmy łączą się w skupiska tworząc tak zwane kłaczki osadu czynnego. Do prawidłowej pracy niezbędne jest dostarczenie tlenu w wyniku procesu napowietrzania ścieków. Napowietrzanie pełni podwójną rolę.  Przede wszystkim dostarcza tlen dla mikroorganizmów oraz miesza ścieki z kłaczkami osadu czynnego. Mikroorganizmy kontaktują się ze ściekami, a enzymy które wydzielają odpowiedzialne są za rozkład zanieczyszczeń organicznych obecnych w ściekach. W trzeciej komorze – osadniku wtórnym- kłaczki osadu sedymentują, a oczyszczone ścieki odpływają do odbiornika np. studni chłonnej. Technologia osadu czynnego w bardzo wysokim stopniu redukuje zanieczyszczenia obecne w ściekach, jednak jest wrażliwa na zmienny skład i nierównomierny dopływ ścieków.

• Oczyszczalnie pracujące w technologii złoża biologicznego wykorzystują mikroorganizmy występujące w postaci błony biologicznej. Ścieki osadnika gnilnego przepływają do komory ze złożem stałym. W zależności od sposobu kontaktowania się ścieków ze złożem wyróżnia się złoża zraszane jeżeli ścieki podawane są od góry lub zanurzone w  przypadku przepływania ścieków przez złoże. Wśród złóż zanurzonych wyróżniamy złoża obrotowe, tarczowe. Zasadniczym elementem złoża jest materiał (np. kształtki PCV, kamienie) na którym rozwija się błona biologiczne składająca się głównie z bakterii oraz mikroorganizmów roślinnych i zwierzęcych.  Proces oczyszczania ścieków odbywa się na tworzącej się z mikroorganizmów błonie biologicznej, które wykorzystują obecne w ściekach zanieczyszczenia jako pokarm i rozkładają substancje organiczne zawarte w ściekach. Oczyszczone ścieki mogą zostać odprowadzone do gruntu. Przydomowe biologiczne oczyszczalnie ścieków pracujące w oparciu o technologię złoża biologicznego charakteryzują się stabilnością pracy i odpornością na zmiany ilości, temperatury oraz składu ścieków. Jednak tego rodzaju oczyszczalnie nie osiągają tak wysokiej redukcji zanieczyszczeń jak technologia osadu czynnego.
• Oczyszczalnie hybrydowe pracują w połączonej technologii osadu czynnego i złoża biologicznego. Obecnie większość technologów twierdzi, że są to najskuteczniejsze przydomowe biologiczne oczyszczalnie ścieków ponieważ pozwalają osiągnąć bardzo wysoką redukcję zanieczyszczeń podczas pracy w zmiennym składzie i ilości ścieków. Budowa oczyszczalni hybrydowej jest podobna jak w wcześniej opisanych rodzajach oczyszczalni z tą różnicą, że w komorze napowietrzania znajduję się złoże biologiczne oraz kłaczki osadu czynnego. Przy wyborze przydomowej oczyszczalni  należy pamiętać, że pracują one w trudnych warunkach związanych z dużą zmiennością ilości i składu ścieków w ciągu doby.