Szambo, czyli zbiornik bezodpływowy jest najstarszym sposobem zagospodarowania ścieków dla gospodarstw domowych, gdzie doprowadzenie kanalizacji sanitarnej jest niemożliwe lub nieopłacalne. Jego montaż musi być zgony z obowiązującymi przepisami, aby zapewnić bezpieczną eksploatację. W przypadku szamba jednym z kluczowych aspektów niezbędnych do prawidłowego i bezpiecznego użytkowania jest odpowietrzenie czyli wentylacja. Poniżej opisano przepisy regulujące konieczność wykonania wentylacji, aby zapewnić bezpieczną eksploatację.
Odpowietrzenie szamba a przepisy prawne
Każdy posiadacz szamba jest zobowiązany do spełnienia przepisów prawnych związanych z montażem szamba. Najbardziej popularne są te dotyczące odległości od obiektów regulowane przez prawo budowlane. Za względu na ryzyko powstawania trujących gazów niezmiernie ważne jest właściwie odpowietrzenie szamba. Aby zapobiec prowizorkom budowlanym wykonanie wentylacji szamba jest regulowane przepisami. O konieczności wykonania wentylacji szamba mówi Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 roku. W paragrafie 34 znajduje się zapis: „Zbiorniki bezodpływowe na nieczystości ciekłe, doły ustępów nieskanalizowanych oraz urządzenia kanalizacyjne i zbiorniki do usuwania i gromadzenia wydalin pochodzenia zwierzęcego powinny mieć dno i ściany nieprzepuszczalne, szczelne przykrycie z zamykanym otworem do usuwania nieczystości i odpowietrzenie wyprowadzone co najmniej 0,5 m ponad poziom terenu”. Nieprzestrzeganie wytycznych dotyczących odpowietrzenia szamba wiąże się z nałożeniem kar finansowych. Odpowietrzenie szamba najczęściej stanowi pionowa rura o średnicy minimum 110 mm zakończona wywiewką wyprowadzona bezpośrednio z szamba na teren posesji. Średnica rury powinna być równa średnicy przewodu kanalizacyjnego.
Zagrożenia wynikające z nieprawidłowego odpowietrzenia szamba
Szambo jest zbiornikiem na ścieki, które są tam okresowo przetrzymywane. Zachodzą w nim beztlenowe procesy fermentacji, za które odpowiedzialne są mikroorganizmy, głównie bakterie beztlenowe. Procesom tym towarzyszy powstawanie silnie trujących gazów np. metanu, siarkowodoru czy amoniaku. Jeżeli odpowietrzenie szamba nie będzie prawidłowo wykonane i nie będzie odpowiednio spełniało swojej funkcji, stwarza to duże zagrożenie dla osoby, która ma kontakt z wymienionymi gazami np. po otwarciu włazu rewizyjnego. Dlatego osoba serwisująca szambo powinna mieć asekurację. Oprócz sprawnie działającego odpowietrzenia szamba ważna jest jego prawidłowa eksploatacja. Oznacza to regularne opróżnianie szamba oraz stosowanie biopreparatów. Ponadto brak wykonania odpowietrzenia niesie ryzyko wystąpienia podciśnienia, co w efekcie może doprowadzić do braku odpływu ścieków do szamba.
Współcześnie szambo ze względu na uciążliwości związane z eksploatacją oraz wysokie koszty eksploatacji jest coraz rzadziej wybieranym rozwiązaniem. Z perspektywy wieloletniej eksploatacji rozwiązaniem zdecydowanie korzystniejszym jest przydomowa oczyszczalnia ścieków. Jednym z najpopularniejszych rozwiązań jest biologiczna oczyszczalnia NV. Urządzenie NV wyróżnia się brakiem osadnika gnilnego, co przekłada się na bezzapachową pracę i brak konieczności stosowania biopreparatów. Ponadto roczny koszt eksploatacji przydomowej oczyszczalni NV to wydatek kilkuset złotych co pozwala na szybki zwrot inwestycji.